Samsun kendine özgün kahvaltılık lezzetleriyle Türk kahvaltı soflarına ayrı bir renk katıyor. Karadeniz kahvaltısı, Türkiye’nin dört bir yanında adından sıkça söz ettiren bir lezzet olarak öne çıkıyor. Karadeniz’in incisi Samsun, kendine özgü yöresel kahvaltı sofrası ile Karadeniz kahvaltısının en lezzetli örneklerini sizlere sunuyor.
Türkiye’de kahvaltı kültürü oldukça zengin ve önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde özellikle hafta sonu kahvaltıları ayrı bir öneme sahiptir. Hafta sonu kahvaltıları, aileler için bir buluşma ve keyif anıdır. Kahvaltı sofraları, Türk mutfağının zenginliğini ve çeşitliliğini yansıtan bir öğündür ve geleneksel bir lezzetler şölenidir. Bu yönüyle Türk kahvaltıları kendini diğer kültürlerden ayırır. Türk kahvaltıları genellikle serpme kahvaltı olarak adlandırılır ve masanın her tarafına yayılmış çeşit çeşit yemekler sunulur. Sadece ekmek, peynir ve zeytin gibi klasik kahvaltı ürünleri değil, aynı zamanda reçeller, kaymak, tereyağı, yumurta, domates, salatalık, yeşillikler, farklı çeşitlerde sucuk, pastırma, sosis ve bazen de börek gibi hamur işleri de sofrada yerini alır. Bununla birlikte çaysız bir Türk kahvaltı sofrasını düşünmek mümkün değildir. Türk kahvaltı kültürü, sadece lezzetleriyle değil aynı zamanda sosyal bir aktivite olarak da değerlidir. Genellikle aileler veya arkadaşlar, uzun sohbetler eşliğinde kahvaltı yaparlar.
Her bölgenin kendine özgü kahvaltı kültürü ve lezzetleri vardır. Samsun’da da kahvaltı kültürü ve yöresel kahvaltı sofları oldukça zengin çeşitliliğe sahiptir. İşte Samsun’un kahvaltı sofralarını süsleyen yöresel lezzetleri:
- Samsun Pidesi
- Çakallı Menemeni
- Mısır Ekmeği
- Samsun Simit
- Fasulye Turşusu Kavurması
- Kırçan ve Kaldirik Kavurması
- Kuymak
- Samsun Pidesi
Samsun’un halkı için Pazar kahvaltısının vazgeçilmez lezzeti Samsun pidesidir. Samsun Pidesi kendine özgü çıtır kıvamı, lezzetli iç harcı ve benzersiz şekliyle diğer pidelerden ayrılır. Samsun’da Bafra Pidesi ve Terme Pidesi olmak üzere iki çeşit pide bulunur. Bafra Pidesi, kapalı pide olarak bilinir ve bol soğanlı kıymalı iç harcı ile hazırlanır. İç malzeme pide hamurunun içine konulur, kenarlardan kapatılarak uzun ve ince bir form kazandırılır. Odun ateşinde pişirilir, servis edilmeden önce üzerine tereyağı sürülür. Terme Pidesi, Bafra Pidesinden daha geniş ve açık bir şekle sahiptir ve iç malzemeleri daha çeşitlidir. Kıymalı, kuşbaşılı, kaşarlı, yumurtalı ve sebzeli gibi farklı seçenekleri bulunur. Hamuru da çıtır bir kıvamdadır. Samsun’da hemen hemen her pide salonunda ve yeme içme mekânında Bafra ve Terme Pidesini bulabilmeniz mümkündür. Samsun’un en meşhur lezzetlerinden biri olan Samsun Pidesi’ni mutlaka denemenizi tavsiye ederiz.
- Çakallı Menemeni
Samsun’un meşhur kahvaltılık lezzeti çakallı menemeni, diğer menemenlerden ayrılan özellikleriyle damaklarda unutulmaz bir tat bırakır. İri doğranmış domateslerin dövülerek pişirilmesi, kavrulmuş yeşil biber ve yumurtanın sadece sarısı ile hazırlanmasının yanında kaşar peyniri ile de harmanlanması, bu yöresel lezzeti diğer menemenlerden farklı kılar ve eşsiz bir tat ortaya çıkar. Samsun’un Çakallı mevkiindeki lokantalarda en popüler kahvaltılıklar arasında yer alan çakallı menemeni, taze Çakallı ekmeği, tereyağı, bal ve el yapımı karışık turşu ile servis edilir. Samsun’un bu yöresel kahvaltısını günümüzde şehir merkezinde ve diğer ilçelerde de kolaylıkla bulabilirsiniz. Farklı bir lezzet deneyimi sunan Çakallı menemenini Samsun ziyaretiniz sırasında bu eşsiz lezzeti kesinlikle denemelisiniz.
- Mısır Ekmeği
Ekmek en temel besin kaynaklarından biridir. Özellikle ülkemizde neredeyse her öğün ekmek tüketilmektedir. Bu yüzden her yörenin kendine ait bir ekmek kültürü oluşmuştur. Eski zamanlarda herkes kendi ekmeğini evinde pişirirdi. Bu durumda farklı lezzetlere sahip ekmek çeşitlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Mısır ekmeği de mısır üretiminin çok olduğu Karadeniz bölgesinde yaygın olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla Samsun’un kahvaltı sofralarında da mısır ekmeğini görmeniz mümkündür. Mısır ekmeği değirmende öğütülmüş mısırın un haline getirilmesiyle ortaya çıkan mısır unu ile yapılır. Mısır unu, su ve tuz ile kıvam alana kadar yoğrulur. Uygun kıvama gelen ekmek hamuru tavada ya da fırında pişirilir. Mısır ekmeği kahvaltıların yanı sıra turşu kavurması, lahana dolması ve lahana çorbası ile de tüketilir. Sofralara farklı bir lezzet kazandıran mısır ekmeğini Samsun’un her yerinde bulabilirsiniz. Bununla birlikte Samsun’un tarlalarında yetişen mısırlardan yapılmış mısır unundan satın alarak bu yöresel lezzeti kendi mutfağınıza da taşıyabilirsiniz.
- Samsun Simit
Simit ülkemizde sıkça tüketilen hamur işlerinden biridir. Gün geçtikçe zenginleşen çeşitleriyle sabah kahvaltılarının vazgeçilmez lezzeti haline gelmiştir. Güzel bir Pazar kahvaltısında ya da sabah işe ya da okula giderken rahatlıkla tüketebileceğiniz simidin lezzeti, Samsun’da yeni bir boyut kazanıyor. Samsun’un kendi has simitleri herkes tarafından beğeni topluyor. Samsun simidi diğer simitlerden ayıran bazı özellikleri vardır. Pişirme yönteminden kıvamına kadar simide farklı bir lezzet katan Samsun simit, hamurun pekmeze bandırıldıktan sonra susamla bezenmesi ve yarı sert bir kıvama gelene kadar odun ateşinde pişirilmesiyle yapılır. Samsun’da her fırından ve simit dükkanından satın alabileceğiniz bu lezzeti tatmadan buradan ayrılmayın.
- Fasulye Turşusu Kavurması
Samsun’un kendine has tatlarından biri olan fasulye turşusu kavurması, Karadeniz bölgesinde de oldukça sevilen bir yöresel lezzettir. Mısır ekmeği ile servis edilen fasulye turşusu kavurması, tercihe göre sıcak veya soğuk tüketilebilir. Bol soğan ve salça ile kavrularak yapılan bu lezzet ile kahvaltı sofralarını süslüyor. Hem kış hem de yaz aylarının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan fasulye turşusu kavurması, kahvaltıdan akşam yemeğine, özel günlerden günlük sofralara kadar her zaman tüketilen favori bir yöresel lezzettir. Fasulye turşusu kavurması, Samsun’da yerli ve yabancı turistlerin de beğenisini kazanmıştır. Fasulye turşusu kavurması eşsiz lezzetiyle denemeye değer bir tattır.
- Kırçan ve Kaldirik Kavurması
Kırçan ve kaldirik otu Samsun’da yetişen bitkilerdir. Samsun yöresine ait bu otlarla Samsun mutfağını zenginleştiren yemekler yapılır. Kırçan otu toplamak ve temizlemek oldukça zahmetli bir işlemdir. Kıvrak dikenler arasında yetişen kırçanlar, köylüler tarafından özenle toplanarak dikenleri tek tek ayıklanır. Daha sonra pazarlarda satmak için hazırlanır veya kırçan kavurması ve turşusu yapmak için kullanılır. Toplanması zor olsa da kırçan kavurması yapmak oldukça kolaydır. Toplanan kırçanlar öncelikle haşlanır, suyu süzülür ve ardından doğranarak kavrulur. Bu süreçte, kişinin zevkine göre sebzeler de ilave edilebilir. Bazıları kırçan kavurmasına domates ve maydanoz eklerken bazıları ise yumurta kırarak lezzetlendirir. Samsun’un Çarşamba ilçesinde her evde yapılan bu lezzetli yemek, doğanın sunduğu enfes lezzetlerle damakları şenlendirir.
Kaldirik otu doğanın sunduğu şifalı otlardan bir tanesidir. Baharın müjdecisi olarak bilinen kaldirik otunun kavurması Samsun’un yöresel kahvaltı sofralarından tüketilir. Kaldirik otu bol soğan ve sarımsak ile kavrularak yapılan bir yemektir. Kavrulmuş soğanların üzerine haşlanmış kaldirik otları konulur ve içerisine yumurta kırılarak pişirilir. Kırçan ve kaldirik kavurması ile kahvaltıda hem sağlıklı hem de farklı bir lezzet deneyimi yaşamanız mümkündür.
- Kuymak
Eğer Karadeniz bölgesine yolculuk yapıyorsanız, yöresel lezzetlerin tadına bakmak için kaçırılmayacak bir fırsatınız var demektir. Bu bölgenin ve Samsun’un en sevilen kahvaltı lezzetlerinden biri olan kuymak da mutlaka denemeniz gereken kahvaltılık tatlar arasında yer alıyor. Kuymak hem lezzeti hem de besleyici özelliği ile kahvaltı sofralarının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Mısır unu, tereyağı, peynir ve süt gibi basit malzemelerle hazırlanmasına rağmen, özel bir tat sunar. Karadeniz’in soğuk kış günlerinde sıcacık kuymak, yanında tereyağı, bal ve çay ile birlikte tüketilerek hem bedeni hem de ruhu ısıtır. Ancak yaz aylarında da hafifletilmiş versiyonları ile sofralarda yerini alır. Eğer yöresel tatlar ve yerel kültürlerle ilgileniyorsanız, kuymak gibi Samsun’un yöresel lezzetlerine mutlaka göz atmalısınız. Samsun’un doğal güzellikleri ile birlikte bu lezzetleri tatmak, sizin için unutulmaz bir lezzet deneyimi olabilir.
