| Samsun’un Meşhur Yöresel Lezzetleri |
Samsun mutfağı birçok bölgeden etkilenmiş ve ilçe ilçe değişen benzersiz yemekleri ile adını duyurmuştur. Karadeniz, Anadolu, Balkan ve Kafkas mutfağının izlerini taşıyan Samsun mutfağında deniz ürünleri, sebze ve hamur işi yemekler ağırlıklı olarak yapılmaktadır. Tarım şehri olan Samsun, kendine özgü sebzeleriyle de ziyaretçilerine farklı lezzetler tatma şansı sunar.
Karadeniz bölgesi denilince akla ilk gelen yiyeceklerden biri de pidedir. Pidenin Samsun’da ayrı bir yeri vardır. Samsun halkı neredeyse her Pazar kahvaltısında fırınlara koşar ve kahvaltı için kapalı kıymalı pide yaptırır. Samsun’un Bafra ilçesinde yapılan Bafra Pidesi tüm ülkede adını duyurmuş ve menülerde yerini almıştır. Eşsiz lezzetiyle Bafra Pidesi, yiyenler tarafından vazgeçilmez bir lezzet haline geliyor. Samsun’a gelen turistlerin en sık denediği lezzetlerden biri olan Bafra pidesi Samsun’un simgesi haline gelmiştir.
Samsun’un coğrafi yapısı, tarihi ve kültürel özellikleri mutfağına da yanmıştır. Zengin çeşitliliğe sahip Samsun mutfağında çorbadan tatlıya kendine has her türden eşsiz lezzete rastlamanız mümkündür. Samsun’un kıyı kesimlerinde genellikle karalahana, pancar, kırçan, kaldırık ve madımak gibi yöreye özgü sebzeler bulunur. Bu sebzelerle çorba, kavurma, sulu yemek yapılır. Samsun’un iç kesimlerine doğru geldikçe hamur işi ve et yemekleri daha ön plana çıkar ve kendine özgü farklı lezzetleriyle yiyenleri hayran bırakır. Bunların yanı sıra kıyı şehri olan Samsun’da hamsi, mezgit, barbunya, istavrit, palamut, lüfer, sazan, yayın, levrek, alabalık, turna gibi su ürünleri de tüketilmektedir. Samsun’da her türlü pişirme yöntemiyle en çok yenilen balık hamsidir. Hamsinin tavası, buğulaması ve pilavı yapılır.
Samsun’da ilçeye göre de farklı lezzetler görmeniz mümkündür. Samsun’un ilçelerine göre Terme ve Bafra Pidesi, Bafra Dondurması, Kavak Kaz Tiridi, Çarşamba Keşkeği, Salıpazarı Kestane Balı, Yakakent Mantısı, Çakallı Menemeni, Vezirköprü Oymaağaç Kebabı, Bafra Nokul Tatlısı, Çarşamba Kıvratma Tatlısı, Samsun Simiti, Samsun Haluçka Yemeği, Kavak Yazı Pancarı, Çarşamba Fasulyeli Mısır Çorbası, Bafra Kaymaklı Lokum, Baklalı Sarma, Pıtıl, Fasulye Turşusu Kavurması gibi lezzetleri sıralamamız mümkündür.
- Bafra Pidesi
Bafra pidesi Samsun’un en meşhur yiyeceği olarak karşımıza çıkar. Yalnızca Samsun’un yerel halkı değil Türkiye’nin neredeyse her yerinde bilinen bir lezzettir. Bafra pidesinin bol kavrulmuş soğan ve kıyma ile hazırlanan iç harcı ince hamurunun içine koyulur ve hamur kapatılır. Kapatılan hamur odun ateşinde pişer. Odun ateşinde pişen pidelerin üzerine tereyağı sürülür ve çıtır bir kıvamda servis edilir. Pidenin iç harcına koyulan baharatlar pidenin lezzetini arttıran ayrı bir etkendir. Yiyenleri kendine hayran bırakan bu lezzeti mutlaka deneyin.
- Terme Pidesi
Terme pidesi Bafra pidesinden farklı olarak daha geniş ve açık şekilde sunulur. Bafra pidesi yalnızca kıymalı ve peynirli seçeneklere sahipken Terme pidesinde birçok iç harcı görmeniz mümkündür. Kıymalı, kuşbaşılı, kaşarlı, yumurtalı ve peynirli olarak birçok seçeneği mevcuttur. Hamuru incedir ve çıtır bir kıvam servis edilir. Odun ateşinde pişen Terme pidesi çıkarıldıktan sonra tereyağı ile yağlanır ve sıcak servis edilir. Samsun’da neredeyse her pide fırınında yapılır. Bu yüzden Samsun’a geldiğinizde Terme pidesinin eşsiz lezzetini keşfedin.
- Bafra Dondurması
Samsun’un Bafra ilçesine has bu dondurma yerel halk arasında oldukça meşhurdur. Zamanla adını ülkeye de duyurmaya başlayan Bafra dondurması yiyenlere parmak ısırtıyor. Özel tarifi ile kendine hayran bırakan Bafra Dondurması, manda sütü ve bal ile hazırlanmaktadır. Akışkan ve sakız gibi bir kıvama sahip olan dondurmanın aromalı çeşitleri de vardır. Bafra dondurması yalnızca ilçede değil şehrin her kısmında satılmaya başladı. Bu yüzden Samsun’un neresinde olursanız olun Bafra dondurmasını eşsiz lezzetine rahatlıkla ulaşabilirsiniz.
- Kavak Kaz Tiridi
Kavak kaz tiridi Samsun’un kültür mirası olarak geçmişten bugüne yaygın olarak yenilmektedir. Kavak tiridini diğerlerinden ayıran en önemli özelliklerden biri de kaz etiyle yapılıyor olmasıdır. Tirit yufkasının mayası oldukça az fermente olmuştur. Bu da yufkanın kendi has bir lezzete ve kıvama gelmesini sağlar. Kavak kaz tiridi yağlanmış yufka ve bulgur pilavı ille birlikte tüketilir. Yufka kazın kendi yağına bandırılır. Bulgur pilavının içine kaz etleri parçalar halinde koyulur. Yufkanın içine pilav konularak yenir. Büyük bir tepsi içerisinde ortaya servis edilir.
- Çarşamba Keşkeği
Samsun’da genellikle düğünlerde pişirilen keşkek şehrin kültürel mirasları arasındadır. Çarşamba keşkeğini diğerlerinden ayıran en önemli özellik tavuk etiyle yapılıyor olmasıdır. Büyük kazanlarda oldukça fazla dövülerek hazırlanan keşkeğin üzerine eritilmiş tereyağı dökülür. Dilerseniz evinizde derin bir tencere içerisinde de yapabileceğiniz keşkeğin püf noktaların biri de tahta kaşıkla dövülmesidir. Kıvamı ve lezzeti ile adını duyuran Çarşamba keşkeğini mutlaka denemelisiniz. Samsun’un Çarşamba ilçesine özel bu benzersiz lezzet sofralarınızın vazgeçilmezleri arasına girecektir.
- Yakakent Mantısı
Samsun’un Yakakent ilçesine ait yöresel mantı Türk Patent ve Marka Kurumundan işaret tescili almıştır. Yakakent mantısı diğer mantılardan ayıran temel niteliği mantının bükülme şekli ve ceviz ile servis edilmesidir. Mantının kıyması bol soğan ve baharatlarla yoğurulur. Elde edilen bu harç kare şeklinde kesilmiş hamurun içine özenle yerleştirilir ve ardından hamura Yakakent’e özel şekli verilir. Kare şeklindeki hamurun iki ucu birleştirilerek üçgen şeklini alan bu mantı tercihe göre sarımsaklı yoğurt ve domates sosu ile servis edilirken, üzerine eritilmiş yağ ve serpiştirilen ceviz ile de servis edilmektedir.
- Çakallı Menemeni
Samsun’un en meşhur lezzetlerinden biri de Çakallı menemenidir. Çakallı menemeni gerek kıvamı gerekse lezzeti ile menemene farklı bir boyut kazandırır. İçerisinde bulunan kaşar peyniri ile birlikte bambaşka bir lezzete erişen Çakallı menemeni, Çakallı ekmeği ile servis edilir. İşletme yerine göre yanında karışık turşu, tereyağı ve bal ile de servis edilmektedir. Çakallı menemeni Samsun-Çorum karayolu üzerindeki Çakallı mevkiinde bulunan lokantalar ve dinlenme tesislerinde satılmaktadır. Günümüzde şehir merkezine de yayılan menemenci mekanları Samsun’un yerel halkı tarafından sıkça tercih edilir. Eğer Samsun’a yolunuz düşer ya da Çakallı mevkiinden geçerseniz bu menemeni mutlaka denemelisiniz.
- Vezirköprü Oymaağaç Kebabı
Oymaağaç Kebabı, Vezirköprü ilçesinin Oymaağaç Köyü’ne özgü bir kebaptır. Bu kebap Mayıs ve Kasım ayları arasında büyüyen oğlakların etinden yapılır. Oğlak eti kullanılması Oymaağaç Kebabını diğer kebaplardan ayıran özelliğidir. Oymaağaç geleneksel köy evlerinde bir oda kebap odası olarak kullanılır. Bu odalarda odun ateşini yakmak için bacalı bir ocak bulunur. Sırığa geçirilen oğlak bu ocak içerisinde çevrilerek pişirilir. Kebabın pişme süresi yaklaşık 3-4 saattir. Vezirköprü Oymaağaç Kebabı uzun yıllardır bu yörenin geleneksel yemeği olarak yapılır. Yapılışı nesilden nesille aktarılmış bu yöresel yemeği yemek için Oymaağaç köyünü ziyaret etmeyi unutmayın!
- Samsun Haluçka Yemeği
Samsun Haluçka yemeği genellikle başlangıç menülerinde bulunan yöresel bir lezzettir. İçerisinde hamur, nohut ve tavuk eti bulunur. Samsun ve çevresinde sıkça tüketilen Haluçka çorba olarak da tüketilmektedir. Haluçka yemeği çoğunlukla Samsun Kavak ilçesinde yapılan yöresel çorbalardan biridir.
- Çarşamba Fasulyeli Mısır Çorbası
Mısır çorbası Karadeniz bölgesinde yaygın olarak yapılan çorbalardan biridir. Özellikle yaz mevsimlerinin vazgeçilmez çorbalarındandır. Mevsiminde taze toplanan haşlanmış mısırla yapılan bu çorba sıcak yenildiği gibi soğuk da servis edilebilir. Yoğurt, un, su ve tuzun homojen kıvamda karıştırılıp içerisinde haşlanmış fasulye ve mısırların konarak orta ateşte pişirilen fasulyeli mısır çorbasını Samsun’un her köşesinde bulabilirsiniz.
- Samsun Simidi
Samsun simidi bildiğiniz simitlerden farklıdır. Tescillenmiş bir lezzettir. Samsun simidi, malzemesinden pişirilme yöntemine kadar diğer simitlerden farklıdır. Samsun simidinin mayası oldukça ve mayalanması süresi kısadır. Yarı sert bir hamura sahip olan Samsun simidi sıcak dut pekmezi kazanına bandırılan hamurun etrafına susam dökülür ve fırına verilir. Samsun simidi yerli ve yabancı turistler tarafından oldukça sevilen bir lezzet olarak adından sıkça bahsettirmiştir. Samsun’daki herhangi bir fırından ya da seyyar simit satıcılarından satın alabilirsiniz. Sıcak bir çay ve simitle birlikte deniz manzarasını seyredebilirsiniz.
- Fasulye Turşusu Kavurması
Karadeniz bölgesinin ve Samsun’un en sevilen tatlarından biri de fasulye turşusu kavurmasıdır. Samsun’un kendine has lezzetlerinden biri olan fasulye turşusu kavurması yanında mısır ekmeği ile servis edilir. Kişinin tercihine göre sıcak ya da soğuk tüketilebilir. Samsun’da sofraların vazgeçilmezi olan fasulye turşusu, kahvaltıda, akşam yemeğinde, özel günlerde sıkça yapılır. Her öğün rahatlıkla tüketebileceğiniz fasulye turşusunu mutlaka deneyin. Samsun’a gelen yerli ve yabancı turistler için farklı bir tat sunar.
- Samsun Baklalı Sarma
Samsun’un meşhur baklalı sarması bildiğiniz tüm sarmalardan farklı bir lezzet sunar. Baklalı sarma Samsun’un yerel halkı tarafından yapılan bir yemektir. Samsun baklalı sarmayı diğer sarmalardan ayıran özelliği adından da anlaşılacağı üzere iç harcının kuru bakladan yapılmasıdır. Samsun’a özgü asma yapraklarından yapılan baklalı sarmanın iç harcında buğday, bulgur ve bakla vardır. Samsun Baklalı Sarma size farklı bir lezzet deneyimi yaşatıyor.
Samsun mutfağı zengin lezzetlere sahip ve herkesin damak zevkine uyan farklı çeşitleri ile ziyaretçilerine lezzet şöleni sunar. Samsun’u ziyaret ettiğiniz zaman bu lezzetlerden en az bir ya da iki tanesini mutlaka denemelisiniz.
